To πηγάδι Κατρίλας: Μνημονικός τόπος του Μαχαιρά Ξηρομέρου Γράφει η Μαρία Ν. Αγγέλη Το πρόβλημα της λειψυδρίας: Στο Ξηρόμερο, μέχρι τα μισά του 20 ου αιώνα και πλέον, το πρόβλημα υδροδότησης ήταν πολύ σημαντικό. Ο Μαχαιράς, όπως και άλλα χωριά, υπέφερε για χρόνια από την έλλειψη νερού. Η σύνθετη λέξη «νεροχλίψα», νερό και χλίψα, είναι ξηρομερίτικη. Την έπλασαν οι Ξηρομερίτες για να εκφράσουν, με αυτή, τη θλίψη για την έλλειψη νερού. Και η φράση «θα γκανιάξουμε για νεράκι (= θα σκάσουμε από τη δίψα)», επίσης στο Ξηρόμερο ακούστηκε πολύ. Οι Μαχαιριώτες, για την υδροδότηση των νοικοκυριών και των ζώων, είχαν δημιουργήσει πολλά πηγάδια μέσα στο χωριό αλλά και στην περιφέρεια. Η μεταφορά του νερού από το πηγάδι στο σπίτι ήταν κυρίως γυναικεία εργασία, όπως προκύπτει από προφορικές αφηγήσεις. Το νερό από το πηγάδι το αντλούσαν με ένα ειδικό κουβά, «το σατίλι» που ήταν δεμένο σε χοντρό σχοινί, «την τριχιά». Αναφέρονται και μερικές περιπτώσεις κατά τις οποίες κουβ...